Kết quả nghiên cứu đề tài "Nghiên cứu hoạt tính kháng ung thư và kháng viêm của các hợp chất steroid glycoside phân lập từ một số loài thuộc chi Solanum ở Việt Nam”

Tên đề tài: Nghiên cứu hoạt tính kháng ung thư và kháng viêm của các hợp chất steroid glycoside phân lập từ một số loài thuộc chi Solanum ở Việt Nam”
Mã số đề tài: 104.01-2018.321
Chủ nhiệm: TS. NCVC. Lê Cảnh Việt Cường
Đơn vị chủ trì thực hiện: Viện Nghiên cứu Khoa học Miền Trung
Thời gian thực hiện: 2019-2023
Kết quả nghiệm thu: Đạt
Kinh phí: 830 triệu
1. Mục tiêu đề tài:

- Đánh giá được tác dụng gây độc tế bào ung thư và kháng viêm chi Solanum ở Việt Nam.

- Phân lập và xác định được thành phần hoạt chất chính của một số loài Solanum tiềm năng.

- Cung cấp được các bằng chứng khoa học phục vụ cho các nghiên cứu ứng dụng tiếp theo.

2. Kết quả nghiên cứu

- Phân lập và xác định cấu trúc hóa học của 15 hợp chất từ cây Cà dại hoa trắng (Solanum torvum). Trong đó, có 1 hợp chất steroid glycoside mới, 13 hợp chất steroid và 1 hợp chất flavonoid.

- Phân lập và xác định cấu trúc hóa học của 10 hợp chất từ cây Cà tím (Solanum melongena) bao gồm 1 hợp chất alkaloid, 2 hợp chất steroid, 5 hợp chất flavonoid, 1 hợp chất lignan và 1 hợp chất megastigman.

- Đã xác định được 7 hợp chất steroid chiết xuất từ Cà dại hoa trắng và 1 hợp chất alkaloid chiết xuất từ Cà tím có hoạt tính gây độc tế bào ung thư đối với các dòng tế bào SH-LU-1, HepG2, MCF-7 và T24 của các hợp chất. Trong đó, hợp chất neochlorogenin 6-O-β-D-quinovopyranoside, neochlorogenin 6-O-α-L-rhamnopyranosyl-(1→3)-β-D-quinovopyranoside, 6α-O-[β-D-xylopyranosyl-(1→3)-β-D-quinovopyranosyl]-(25S)-5α-spirostan-3β-ol, Solagenin 6-O-β-D-quinovopyranoside, Macaoside A và N-trans-feruloyloctopamine thể hiện hoạt tính mạnh trên các dòng tế bào ung thư thử nghiệm với giá trị IC₅₀ từ 8.71 đến 46.76 µM.

- Đã xác định được 5 hợp chất steroid (neochlorogenin 6-O-β-D-quinovopyranoside, neochlorogenin 6-O-α-L-rhamnopyranosyl-(1→3)-β-D-quinovopyranoside, 6α-O-[β-D-xylopyranosyl-(1→3)β-D-quinovopyranosyl]-(25S)-5α-spirostan-3β-ol, Solagenin 6-O-β-D-quinovopyranoside, Macaoside A) chiết xuất Cà dại hoa trắng và 2 hợp chất ((-)-Lyoniresinol-3α-O-β-D-glucopyranoside, N-trans-feruloyloctopamine) chiết xuất từ Cà tím có tác dung kháng viêm thông qua khả năng ức chế sự sản sinh NO trong tế bào RAW264.7 với giá trị IC₅₀ từ 13.71 đến 37.41 µM.

3. Sản phẩm của đề tài

+ Công trình: 02 Bài báo quốc tế uy tín và 03 bài báo trong nước thuộc danh mục do Quỹ Nafosted ban hành.

+ Hỗ trợ đào tạo: 01 Học viên cao học, chuyên hành hóa học.