Nghiệm thu đề tài cấp tỉnh “Đánh giá tài nguyên cây thuốc và tri thức bản địa về các loài cây dược liệu phục vụ phát triển công nghiệp hóa dược tỉnh Thừa Thiên Huế"

Toàn cảnh hội đồng

PGS.TS. Hoàng Lê Tuấn Anh - Chủ nhiệm đề tài báo cáo kết quả

• Đã xây dựng danh lục 200 loài cây thuốc thuộc 134 chi, 81 họ, 3 ngành thực vật bậc cao phân bố ở tỉnh Thừa Thiên Huế, trong đó đặc biệt phát hiện ra 02 loài mới cho khoa học và Việt Nam là: Acranthera hoangii Hareesh & T.A. Le và loài Aspidistra heterocvarpa Aver., Tillich & V.T. Pham var. echinata Aver., Tillich & T.A. Le (Tỏi rừng hoa ẩn quả lông).
• Đã xây dựng danh lục và lập tiêu bản 20 loài dược liệu tiềm năng thuộc 19 chi, 16 họ, 15 bộ, thuộc hai ngành Dương xỉ và Hạt kín, trong đó ngành Hạt kín chiếm ưu thế, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu của tỉnh Thừa Thiên Huế.
• Phát hiện 7/20 loài (tầm bóp, xà căn Ba vì, chó đẻ răng cưa, bình vôi, an xoa, kê huyết đằng, râu hùm Việt Nam và nghệ vàng) có hoạt tính gây độc đối với 5 dòng tế bào ung thư thử nghiệm. Trong đó, các loài tầm bóp, xà căn Ba Vì, chó đẻ răng cưa và bình vôi thể hiện hoạt tính gây độc ở mức trung bình trên cả 5 dòng tế bào ung thư thử nghiệm với giá trị IC50 từ 7,12 đến 43, 25 µg/mL.
• Phát hiện 11/20 dược liệu (an xoa, kê huyết đằng, nghệ vàng, cà gai leo, bá bệnh, tầm bóp, lá đắng, bạch hoa xà, râu hùm Việt Nam, chó đẻ răng cưa, bình vôi, và xương khỉ) có ức chế sản sinh NO trong tế bào RAW264.7. Trong đó, cao chiết các loài an xoa, kê huyết đằng, nghệ vàng, cà gai leo và bá bệnh có tác dụng kháng viêm mạnh với giá trị IC50 từ 11,15 đến 28,35 µg/mL.
• Đã phân lập và xác định cấu trúc hóa học 25 hợp chất từ 02 loài dược liệu tiềm năng nhất (xà căn Ba Vì: 9 chất; an xoa: 16 chất). Trong đó có 01 hợp chất mới, (3β,23,24–trihydroxyurs-12-en-28-oic acid); 04 hợp chất lần đầu tiên phân lập được từ chi Ophiorrhiza, 12 hợp chất lần đầu tiên phân lập được từ chi Helicteres. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu lần đầu tiên phân lập và xác định cấu trúc hóa học 06 hợp chất từ loài lèo heo.
• Phát hiện 7/20 hợp chất có tác dụng ức chế các dòng tế bào ung thư thử nghiệm (SK-LU-1, A549, Hela, MCF-7, KB), 13/20 hợp chất có tác dụng kháng viêm ở các mức độ khác nhau.
• Đã xác định được hàm lượng các hoạt chất chính (OB3, OB5, OB10, HH7, HH15 và HH28) của 02 loài dược liệu tiềm năng nhất với giá trị phần trăm khối lượng hoạt chất có trong cao chiết methanol dao động 0,54 – 2,44%
• Đề xuất lựa chọn 03 loài dược liệu tiềm năng nhất để phát triển tại tỉnh Thừa Thiên Huế là: an xoa, xà căn Ba Vì và tầm bóp. Bước đầu đưa ra phương án phát triển cây dược liệu hướng đến phát triển ngành công nghiệp hóa dược tỉnh Thừa Thiên Huế.
• Đã công bố 02 bài báo trên tạp chí quốc tế, 02 bài báo trên tạp chí Quốc gia. Nội dung các bài báo có hàm lượng khoa học cao, phản ánh trung thực các kết quả nghiên cứu của đề tài.